Шогенцуков Али - ТекI бжэщхьэIум

Махуэр уейщи, жьы зэпихум
Хуарзэу уэсыр къырехьэкI,
КъуакIи тафи къимыгъанэу
Джэбын хужьыр къырешэкI.

Зэман кIэщIкIэ борэнышхуэм
Дуней псори игъэщтащ,
Тафэм хуэфIу мыл Iув пхъафэр
Нэр тепщIыпщIэу тырилъхьащ.

ГущIгьуншэу а щIымахуэр
Хунэмысхэм топщыхьыф,
А тхьэмыщкIэм я пкъы хейхэм
Мыл Iув джани щетIэгъэф.

Борэнышхуэр хуэщIа гупым
Я бжэщхьэIум щыфиинт?
Е уэсукхъуэр бей сэрейхэм
Жьы кIрахъуэм дихьэфынт?

Уэс, Iумылхэр, жьы борэнхэр
Бейм я дежкIэ дыхьэшхэнщ,
Шагьдиижьхэр къыдагъафэу
А жьы фийхэр я джэгуэнщ.

ФщIэуэ пIэрэ борэнышхуэм
Хэт жьуджалэу иубыдар,
Дунеишхуэм и борэным
Щымышынэу къэтэджар?

Фыз быныбэщ, илI тутнакъым
ЩIэупщIэну гъуэгу техьащ,
«Дыщэ» дамэу «зиусхьэнхэм»
Я суд унэм хуигъэзащ.

Дуней псори толъкъун хъуащи,
Фыз лъэс пцIанэр ныхосыхь,
И щхьэц тIэкIур мыл щыгъэхукIэ
ЗэщIэблащи, и псэр ехь.

Сабий цIыкIухэм я хъыбарыр
ЛIым хуихьыным йопIэщIэкI,
Ар илъагьум бэлыхь псори
ЩхьэщыкIыну и гум къокI.

«Зиусхьэнхэм» я суд бжэIум
Мывэ сыну Iууващ,
Нэхущ вагъуэу ущхъуэнтIауэ
Тэлай куэдкIэ ар Iутащ.

ЗытэлайкIэ дэп жьэражьэу
«Дыщэ» дамэр къыщIэкIащ,
Джатэ Iэпщэр иришэхри,
ПащIэжьитIыр иIуэнтIащ.

Тутын Iугъуэу къыжьэдихур
Щхьэгум пшагьуэу щокIэрахъуэ,
Хъуанэ бзаджэу къыжьэдэкIым
Фыз тхьэмыщкЬр зэфIегъапщхьэ.

«ТекI бжэщхьэIум! Хьэм
                                 улъыхъуэм,
Хьэхэм я кхъэм щIатIэжащ!
МазитI хъуащи, большевикыу
А уи лIыжьыр щIавэжащ!»

А сыхьэтым нэ пIащитIым
Уэфу нэпсхэр къыщIэхуащ,
Iумыл щыгьэу нэбжьыц кIыхьым
КIэришIахэр къэткIужащ.

Щхьэщэ ищIу фыз тхьэмыщкIэр
И хьэдащхьэм ныщIолъэIу,
ХьэщхьэрыIуэу «дыщэ» дамэм
Псалъэ фIейкIэ макъ егъэIу:

«Большевикхэр дэ дукIыхукIэ,
Хьэдэ ттыжу дыкъэса?
Нэмысыншэ, текI си гьуэгум,
Хьэдэ лъыхъуэ сэ сыхъуа?!» —

ЖиIэу папщэу, ину бакъуэу
«Дыщэ» дамэр ежьэжащ,
Жэуап бзаджэм зэщигуауэ
Фызыр гъуэгыу IукIыжащ.

Большевикыу ар щытати —
Адэ закъуэр яукIащ,
НэкIум нэпсхэр тещтхьэжауэ
Сабий цIыкIухэм хыхьэжащ.

Бжащхьэ гъуанэм хьэ къугъ макъыу
Борэныжьыр къыщогуо,
А гуо макъым сабий цIыкIухэр
ЩэIукIэ-«IыхькIэ» къыдожьу.

Унэ гъуанэм къиса уэсым
Бын тхьэмыщкЬр сытхъу ищIащ,
МэжэщIалIэм, щIыIэ лIэным
Я щхъуэц тIэкIухэр дэтэджащ.

Хунэмысхэм я хьэдагьэр
Бейм я дежкIэ дыхьэшхэнщ,
Зеиншагъэр куэд гъэхъуным
А бзаджэжьхэр хуэжыджэрщ.

А бынунэм я хьэдагьэр
Куэд дэмыкIыу ужьыхащ,
Хейм я лIыфхэу, нып плъыжь
                                 щIэтхэу
Болшевикхэр къэсыжащ.

1933г